1- کلیه شیرهای فورانگیر باید از یک شرکت معتبر Certificate داشته باشد.
برای مشخص کردن چگونگی قرار گرفتن رمزها روش زیر پیشنهاد می شود
G= Rotating Head
A= AMM. Preventer
Rs= Single Ram Bop
Rd= Double Ram Bop
RT= Triple Ram Bop
S= Spool Spacer
K= 1000 Psi Rating Test
بعنوان مثال:
Sk 13-5/8" SRdRsA
Sk 13-5/8" SRsRdAG
قبل از شروع تست BOP موارد زیر را بررسی می کنیم
1- از درست بودن اندازه رمزها مطمئن باشیم (اندازه حک شده روی رمزها را بررسی کنیم)
2- محل نصب لاین های ً1 روغن کومی یونیت به فورانگیرها را بررسی کنیم (یک جدول راهنمای علامت گذاری تهیه شود)
3- چک ولوهای روی T.K.L و R.K.L را از مواد خارج کنیم (از حالت یک طرفه خارج کنیم)
4- یک خط تست لاین برای تست فشار شیرهای ً2 و ً4 روی چوک لاینهای در مسیر فلو آماده کنیم. (شیرهای دروازهای از یک طرف تست میدهند)
5- چوکهای دستی ً2 را سرویس کرده و روی موقعیت باز قرار بدهیم
6- کلیه فشار سنجهای روی شبکه کاهنده، استند پایپ منیفلد و کنترل پانل ها را بررسی کنیم و از دقت عمل آنها مطمئن شویم (کالیبره شده باشند)
7- شیرهای روی شبکه کانده و خطوط کشتن و جریان چاه را باز و بسته کرده و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کنیم (جدول مبروط بهدوره های لازم برای هر سایز از ولوها در دسترس باشد)
8- رمزها و شیرهای هیدرولیک و هایدریل را ضمن باز و بسته کردن از حیث زمان لازم بررسی کنیم تا از عدم نشت روغن در سیستم مطمئن شویم.
9- در برپایی اولیه BOP از سفت بودن کلیه پیچ و مهره های و کلمپ ها اطمینان حاصل کنیم
10- شیرهای فورانگیر، خطوط، شبکه کاهنده و خط آتش و محل نصب پلاگ تستر را با آب تمیز flash کنیم. (در این مورد با شکل توضیح بدهیم)
11- پانلهای کنترل از راه دور و کومی یونیت را بدقت بررسی کنیم و دسته شیرهای چهار راهه را در موقعیت مناسب قرار بدهیم (هرگز دسته این ولوها روی حالت وسط نباشد)
12- منبع تغذیه هوای دکل psi120 وسیال تست راازلحاظ تمیزبودن بررسی کنیم(نیتروژن یا آب)
13- پمپهای گل، پمپ های هوایی، برقی و یا پمپ تراک که در تست Bop استفاده می شوند بررسی، فلش و آماده بکار باشند.
14- شیر دالیز روی اسپول زیر Bop از یک طرف باز باشد
1-14- اگر چاه روی هرزوری بود با نصب خطوط گردش میزان هرزوری تحت کنترل باشد
2-14- اگر چاه روی هرزوری کامل باشد برای انجام تست Bop باید ابتدا چاه را ایمن کرده و سپس اقدام به تست نماییم.
15- شیرهای ایمنی زیر Kelly و روی سکو و Kelly lock را سرویس کرده و برای آزمایش فشار آماده می کنیم. (دسته های این شیرها باید در یک محل مشخص و در دسترس عموم کارکنان سکو قرار داشته باشد)
16- در برپای اولیه از وجود انواع آچار تخت، چپقی، آچار هوایی، پتک آهنی و برنجی (در مخازن) برای کلیه پیچ و مهره ها مطمئن باشیم
17- lock screw ها را پس از روانکاوی در حالت کاملاً باز قرار بدهیم
18- قطعات یدکی لاستیکی باید در جای مناسب با دما و نور کافی نگهداری شده باشند ضمناً رینگ گسکت ها و یدکی شیرهای دروازه ای و پلاستیک پکینگ برای جلوگیری از نشت اضطراری و لوازم یدکی برای شیرهای فورانگیر به اندازه لازم در دسترس باشد. (رینگ گسکت و bonnet seal ها یکبار مصرف هستند)
19- محفظه زیر Mt.M flang را کاملاً تمیز کنیم تا درصورت نشت آب یا روغن متوجه بشویم
20- لوله های جریانی چاه و خط آتش به زمین محکم شده باشند
21- میزان روغن و فشار انباره نیتروژن کومی یونیت را بررسی کنیم
22- محدوده فشار تست را با توجه به تحمل فشار آخرین سر جداری مشخص و رعایت کنیم
23- با توجه به ارتفاع دکل و لزوم قرار گرفتن خروجی های Bop در بالای celler و رعایت شیب فلو لاین اندازه Sp-Spool از نظر ارتفاع و قطر داخلی مناسب را قبلاً آماده کنیم (شیب فلو لاین حتی الامکان ماگزیمم ممکن باشد)
24- یکعدد slotted sub یا perforted st در دسترس داشته باشیم
توجه: در عملیات آزمایش فشار شیرهای فورانگیر روشی را اتخاذ می کنیم که حداکثر استفاده از زمان و حداقل میزان باز یا بسته کردن ادوات را رعایت کرده باشیم.
در حفره های مختلف مقدار فشار سازند متفاوت است و بر همین اساس اهمیت، دقت و نحوه برپایی فورانگیرها متغیر و در برنامه چاه نوع و محدوده فشار شیرهای فورانگیر مشخص می گردد. معمولاً:
در حفره ً26:
از فورانگیر استفاده نمی شود و یک لوله راهنمای 30 یا ً42 بعنوان هدایت کننده میان برگشتی و بمنظور نصب bell nipple بکار می رود.
درحفرهً1/2-17:
بستگی به شرایط و تغییرات فشار سازند ممکن است از یک فورانگیر دالیزی ً20 بعنوان diverter و یا فورانگیر کوبه ای ً20 با یک یا دو شیر استفاده شود (یکی برای لوله های حفاری و یکی بصورت رمزکور)
درحفرهً1/4-12 و ً1/2-8:
پس از راندن جداری ً3/8-13 و نصب سر جداری، شیرهای فورانگیر 5000-ً5/8-13 بر پا می شوند.
این فورانگیر تا پایان حفره ً1/2-8 استفاده خواهد شد که بوسیله یک spacer spool به سر جداری تبدیل و نصب می شود.
حفره ً1/8-6 یا ً7/8-5:
در صورتیکه لوله ً7 بصورت جداری تا سطح ادامه یابد برای ادامه کار از فورانگیر ً6 استفاده خواهد شد.
kicks
کنترل فوران و kicks مهم می باشد اما بهتر ان است که از ابتدا از موقعیت هایی که باعث بوجود امدن ان می شوند اجتناب کنیم . بعضی از فورانها و kick ها اجتناب ناپذیر هستند اما تلاشهای متمرکزی برای به حداقل رساندن انها نیاز می باشد . در صورت ظاهر شدن یک kick باید اقدامات لازم برای به حداقل رساندن فوران بلافاصله صورت گیرد .در صورتی که میزان فوران افزایش یاید به همان میزان کنترل فوران مشکلتر خواهد شد. برای انجام هرگونه تصمیم در مورد کنترل چاه در ابتدا باید مفهوم kick و blowout به درستی تعریف شود .
Kick عبارت است از حالتی که در ان فشار سیال سازند از فشار هیدرولیکی اعمال شده بوسیله سیال حفاری بیشتر باشد که در این حالت به سیال سازند اجازه داده می شود تا به درون چاه وارد شود .
Blowout عبارت است از هجوم غیر قابل کنترل سیال سازندبه داخل چاه . kick غیر از blowout است اما اگر در اداره kick مدیریت نادرستی صورت گیرد یک kick به یک blowout تبدیل خواهد شد .
Overbalance عبارت است از حالتی که در ان فشار هیدرولیکی سیال حفاری بر فشار سازند بیشتر است .
Underbalance عبارت است از حالتی که در ان فشار سازند از فشار هیدرولیکی اعمال شده بوسیله سیال حفاری بیشتر باشد .
فاکتورهای زیادی وجود دارد که شدت و وخامت یک kick را کنترل می کند . برای اینکه سیالی از درون سازند به داخل چاه وارد شود باید سازندهای خلل و فرج دار و نیز نفوذ پذیر وجود داشته باشد . نفوذ پذیری (permeability عبارت است از قابلیت یک سیال برای حرکت درون سنگ .
Porosity عبارت است از میزان فضاهای موجود در سنگ که دارای سیال می باشد . ماسه ها به دلایل زیر استعداد بیشتری برای kick نسبت به shale دارند
الف – فضای اشغال شده توسط سیال در ماسه بیشتر از شیل می باشد (porosity
ب --- توانایی حرکت سیال در ماسه بیشتر از شیل می باشد permeability)
سومین عامل دخیل در kick میزان under balance بودن ان است که هر چه این میزان بیشتر باشد سیال داخل سازند راحتتر به داخل چاه وارد می شود .
