معرفی نرم افزارهای اکتشافی

معرفي نرم افزارهاي اكتشافي

نویسنده:دکتر قاسم العسکری
دو گونه نرم افزار اكتشافی رایج در صنعت وجود دارد كه تحقیقاتی و صنعتی میباشند نرم افزارهای تحقیقاتی بیشتر برای مدلسازی ساختمان زمین شناسی با استفاده از داده های چاه نگاری و ژئوفیزیكی، به كار میروند. 

انواع نرم‌ افزارهای تحقیقاتی: 

MRM2 يا NORMAL RAY MODELLING 
این نرم افزار یكی از قدیمیترین نرم افزارهای تحقیقاتی است كه امواج كه به حالت زمان از لایه ها بازتاب میشوند را (Reconstract) بازسازی میكند و بوسیله این بازسازی، مدل سازی را انجام داده و داده های لرزهای را به صورت مصنوعی یا از طریق محاسبات تولید میكند. كاربرد این نرم افزار در تعیین سطوح جدائی لایه های نازك (نقطه های كور) و مدل سازی ساختمانهای پیچیده (مانند faulting,folding,pinehout) است. 

SGV2 يا Smooth Grid Velocity Programs 
این نرم‌افزار می‌تواند مدل هندسی مخازن گردید و مش بندی كند و شكل‌هندسی آنها را با تغییر شرایط روئت شده لایه‌ها در چاه‌های مهم بسته (Gorrelated) و مشخص می‌كند. از این نرم‌افزار برای پیدا كردن نقاط حد واسط (interpolation) یا پیدا كردن نقاط حد خارج از محدوده (entrapolatiou) استفاده می‌كند و ساختمان خارج از محدود مخازن را با داده‌های چاه هم بسته می‌نماید و از طریق این همبستگی یا تعمیم به روش دورنیای دوبعدی یا برون‌یابی دو بعدی نقاط مجهول مربوط به هندسه ساختمان مخزن را پیدا می‌كند. 

Wide Angle Ray Moel eling يا WAR2 
این نرم‌افزار برای مدل‌سازی امواج لرزه‌ای و مقایسه آن با داده‌های لرزه‌ای به كار می‌رود و برای آرایش ‌های مختلف چشمه و گیرنده‌ها به كار می‌رود و در طراحی عملیات لرزه‌ای كاربرد دارد. نرم‌افزار Omni كه توسط شركت‌ها صنعتی به كار می‌رود براساس تئوری‌های WAR2 نوشته و تنظیم شده است و برای طراحی عملیات لرزه‌ای و QC (كنترل كیفیت) و ثبت عملیات لرزه‌ای استفاده می‌شود. 

Vertieal Seismis Profiling يا VSP 
این نرم‌افزار براساس نظریه‌های انتشار امواج لرزه‌ای در محیط‌های نامتجانس و ناهمگن كاربرد دارد. این نرم‌افزار می‌تواند میدان انتشار امواج لرزه‌ای را بازسازی و داده‌های لرزه‌ای را در محل دیواره چاه برای گزنده‌های مختلف كه آرایش‌های متفاوت دارند محاسبه نماید این نرم‌افزار همچنین برای تصویر برداری از پیرامون و ساختمان اطراف چاه و یا بازسازی بین دو یا چند چاه توسط انتشار امواج لرزه‌ای به كار رود. با استفاده از اطلاعات نمودارهای سرعتی سنجی و چگالی قادر است مدل‌های ساختمانی زمین را منعكس نماید و برای مقایسه داده‌های سطحی لرزه‌ای به كار رود. 

VSP-NIDC 
این یك نرم‌افزار برای شركت ملی‌حفاری نوشته شده است كه با استفاده از اطلاعات نمودار‌ها مدل‌سازی ساختمان‌های زمین را انجام می‌دهد. دارای 30 زیر برنامه می‌باشد كه یكی براساس میدان پرتو و دیگری براساس میدان امواج كار می‌كند. كه هر كدام كاربردهای خاصی دارد. میدان پرتو (PVSP) برای مقایسهای بزرگ به عنوان مثال اطراف مخزن یا Zero offset و زیر برنامة FDVSP مقیاسهای كوچك یعنی پیرامون چاه یا nonzero offset مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

Electro -Micro Imaging Packege يا EMID 
این نرم‌افزار برای تحلیل نمودارهای تصویری در فرمت las و یا فرمت Delis داده‌های تصویری را به عنوان ورودی می‌گیرد و مورد پردازش و تحلیل قرار می‌دهد. این نرم‌افزار در اصل برای شركت ملی‌حفاری نوشته شده و اصلاحات نگاره‌های تصویری را با دقت بالا انجام می‌دهد و نگاره‌های برای تغییر بهینه آماده می‌سازد. 

A Roch Image Pack 
این نرم‌افزار نیز برای شركت ملی ‌حفاری نوشته شده است و داده‌های تصویری صوتی را با فرمت‌های استاندارد صنعتی می‌گیرد و مورد پردازش و تحلیل قرار می‌دهد. از سیستم های كار آمدی برای بهینه‌سازی تصویر در این نرم‌افزار استفاده می‌شود. در واقع این نرم‌افزار داده‌های تصویری گرفته شده از چاه‌ را پس از اصلاحات و پردازش و بهینه‌سازی تصویر برای تعبیر و تفسیر آماده می‌كند. قابل ذكر است كه داده‌های تصویری برای تعیین لایه‌بندی طبقات و شكافهای اعمال شده توسط مته حفاری و مناطق شسته شده دیواره چاه و شكافهای اولیه دیواره چاه و فرم لایه‌های جداه دیواره چاه مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

Rock etatic yimulator Packayu 
این نرم‌افزار برای شبیه‌سازی كلیه نگاره‌های مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از نمودارهای متداول كه از چاه گرفته می‌شود نرم‌افزار فوق اینگونه داده‌ها را به عنوان ورودی می‌پذیرد در نگاره‌های كشتان را برای همان چاه محاسبه می‌كند و به استناد الگوریتم انتخاب شده این نگاره‌ها را شبیه سازی می‌كند. 

Rock DLT 
نرم‌افزاری است كه برای نگاره‌های بهره‌بردار مورد استفاده قرار می‌گیرد این نرم‌افزار قادر است کدهای مذكور را با فرمت استاندارد بخواند و اصلاحات محیطی را روی آنها انجام داده و پس از پردازش و آماده‌سازی لاگهای تصحیح شده را همبسته نماید. این نرم‌افزار برای شركت ملی‌حفاری نوشته شده است.