خبرگزاری میز نفت:
به گزارش میز نفت، مووع همکاری های نفتی ایران و اسرائیل در دوران پهلوی یکی از پرونده هایی است که اطلاعات مختلفی در باب آن منتشر شده است؛ پرویز مینا عضو هیئت مدیره شرکت ملی نفت و مسئول فروش نفت ایران در دوران محمدرضا پهلوی، نکات مهمی را مطرح کرده است. بخش های مهم اظهارات وی در کتاب «ناگفته های فروش نفت» در ادامه می آید:
* اولین پیشنهاد اسرائیل این بود که بیایید در خط لوله 16 اینچی از اِیلات به حیفا شریک شوید که پالایشگاه داخلی در آنجا قرار داشت، اسرائیلی‌ها می‌گفتند ما حاضریم نفت شما را به قیمت اعلام‌شده بخریم و بنابراین یک‌دفعه در فکر شرکت ملی نفت آمد که می‌توانیم نفت خامِ کنسرسیوم را گرفته و به قیمت اعلام‌شده بفروشیم و از این فرصت استفاده کنیم؛ یعنی یک امر اقتصادی بود و در ضمن نظر شاه این بود که ما روابط حسنه‌ای با اسرائیل داشته باشیم چون یک قدرت نظامی مهم در خاورمیانه است.
* بعد وقتی جنگ اعراب و اسرائیل شروع و کانال سوئز بسته شد و تانکرها مجبور شدند به‌جای اینکه از کانال سوئز عبور کنند از دماغه امید این کانال را دور بزنند، یک‌مرتبه هزینه حمل‌ونقل دو برابر شد. آن زمان بود که اسرائیل پیشنهاد کرد با احداث یک خط لوله 42 اینچی از ایلات به اِشکلون، راه را کوتاه کنیم تا هزینه حمل‌ونقل کاهش یابد. شرکت ملی نفت هم می‌توانست با این خط لوله نفت خام را در مدیترانه به مشتری‌ها اروپایی بفروشد با قیمتی که هزینه‌اش خیلی کمتر و سودش خیلی بیشتر بود.
* شرکت ملی نفت این را قبول کرد و در آن خط لوله شریک شد. پولی نگذاشتیم بلکه سهم خود را در آن خط لوله 16 اینچی قبلی به اسرائیل فروختیم و پولش را در خط لوله جدید هزینه کردیم. بعد هم یک شرکت کشتیرانی تاسیس شد که نفت خام را از خارک تا ایلات می‌برد که همین شرکت کشتیرانی هم سود خوبی نصیب ایران کرد.
* چیزی که برای ما اهمیت داشت فروش نفت خود با سودی معقول به همراه رخنه کردن در بازارهای حدید بود، از هر طریقی که می‌شد به آن دست یافت.ما به اسرائیل همیشه با سود خوبی نفت فروختیم، زمانی که من مسئول بودم تمام نفت‌هایی که اسرائیلی‌ها برداشت می‌کردند با یک پریمیوم بود.ما هیچ نوع نفتی به اسرائیلی‌ها با تخفیف نفروختیم.
* در یکی دو سال آخر نفتی که ما به اسرائیل می‌فروختیم، معاملات از طریق ال سی بود. اواخر دوران پهلوی وزیر امور خارجه اسرائیل به ایران آمد و در جلسه‌ای با شاه مطرح کرده بود که باز کردن ال سی برای هر بشکه نفت چند سنت هزینه دارد و این چند سنت بار مالی اسرائیل را بالا می‌برد، دولت اسرائیل حاضر است که به‌جای ال سی تضمین بدهد؛ درواقع دولت اسرائیل گارانتر نفتی می‌شود که شرکت‌های عامل برداشت می‌کنند. به شاه گفته بود اگر یک‌زمانی اتفاقی افتاد، دولت اسرائیل در مقابل شما مسئول است و پول شما را پرداخت می‌کند؛ شاه هم این موضوع را پذیرفته بود.
* صادرات نفت ما به اسرائیل رقم عمده‌ای نبود فقط برای خوراک پالایشگاه حیفا بود. باقی نفتی که از خط 42 اینچی عبور می‌کرد نفتی بود که خودمان در اشکلون به مشتریانمان تحویل می‌دادیم. در حقیقت به‌جای اینکه نفت را به‌صورت فوب از خارک بفروشیم، به‌صورت سیف از اشکلون می‌فروختیم با هزینه‌ای کمتر از هزینه انتقال با تانکر.
* اگر می‌خواستیدبا تانکر، نفت را از کانال سوئز عبور دهید هزینه سیف بالا می‌رفت ولی از این راهی که ما می‌بردیم هزینه‌اش نصف بود، بنابراین خیلی در مدیترانه توانستیم نفت را به‌صورت سیف بفروشیم؛ البته وقتی شما سیف می‌فروشید همیشه هزینه حمل‌ونقل را به قیمت آن اضافه می‌کنید. زمانی که بنده مسئول بودم ما سیف که می‌فروختیم هزینه حمل‌ونقل را به آن اضافه می‌کردیم. عمده صادرات نفت هم به‌صورت فوب بود، از خارک و لاوان.
منبع:
خبرگزاری میز نفتاین خبر به صورت اتوماتیک جمع آوری شده است در صورتی که منافاتی با قوانین دارد لطفا از طریق صفحه تماس با ما گزارش دهید.
