خبرگزاری میز نفت:
به گزارش میز نفت ، در دهه 50 شمسی، شرکت ملی نفت ایران سه استراتژی را برای فعالیت‌های تجاری خود انتخاب کرده بود که عبارت بودند از:
1- فروش نفت به دولت‌ها و پالایشگاه‌های مستقل
2- احداث پالایشگاه مشترک در کشورهای مصرف‌کننده
3- احداث پالایشگاه‌های صادراتی در ایران
در میان شرکت‌های بزرگ نفتی، یک شرکت سعی فراوانی داشت تا در قالب این مدل با ایران همکاری کند. شرکت ENI ایتالیا که به‌واسطه قراردادهای 75 – 25 که به قرارداد شاه – مائتی معروف بود، رابطه بسیار خوبی با ایران و شرکت ملی نفت ایران داشت و با چنین پیشینه‌ای در حوزه فروش نفت و بین‌الملل به کمک ایران آمد. انی از رقبای سرسخت و جدی هفت‌خواهران بود و پس از سقوط هواپیمای مائتی که برخی رسانه‌ها آن را فتنه هفت‌خواهران برای حذف وی می‌دانستند، در سال 1972 پیشنهاد جالبی برای بازاریابی نفت ایران ارائه داد.
این پیشنهاد می‌گفت ایران 50 درصد ظرفیت پالایشی این شرکت در آفریقا را به میزان 200 هزار بشکه خریداری کرده و در ازای پرداخت پول این سهام، نفت خام پالایشگاه را تأمین کرده و در عملیات پالایش و سود آن شریک شود.
موافقت شاه ایران با یک پیشنهاد نفتی
این پیشنهاد، با منویات شاه ایران و شرکت ملی نفت که در تلاش بودند بازارهای نفت ایران را توسعه دهند، کاملاً سازگار بود که درنهایت این پیشنهاد به بخش امور پروژه‌های خارج از کشور ارجاع شد. با رفت‌وآمدهای هیئت ایتالیایی به ایران و جزئی‌تر شدن مذاکرات شرکت ملی نفت چند ایراد به طرح انی وارد کرد.
ایتالیایی‌ها معتقد بودند چون مدیریت پالایشگاه تخصصی و حساس است باید خودشان مدیریت را بر عهده داشته باشند درحالی‌که شرکت ملی نفت ایران دوره‌ای بودن مدیریت پالایشگاه و معاونان را طلب می‌کرد.
بروز یک مشکل اصلی
مشکل دیگر آن بود که انی ایتالیا پالایشگاه‌های «سودده» خود را پیشنهاد نکرده و پیشنهادهایش حول واحدهایی می‌چرخید که چندان سودده نبودند.
یکی دیگر از ایرادهای واردشده به طرح انی شرکای دیگر این شرکت بودند که کار را پیچیده‌تر می‌کرد، کارشناسان شرکت ملی نفت ایران معتقد بودند انی می‌خواهد خود را از مشکلاتش خلاص کند.
چالش دیگر به ارزش تأسیسات برمی‌گشت، ایتالیایی‌ها خواهان قیمت بالاتر از ارزش دفتری تأسیسات بودند که با مخالفت جدی ایران مواجه شد، ضمن آنکه ایران درباره قیمت نفت و سهم آن در عملیات و سود پالایش، قیمت روز اوپک بعلاوه درآمد اضافی عملیات پالایش و توزیع را مدنظر داشت.
دلسردی شرکت ملی نفت
روند مذاکرات به‌سختی و با اختلافات پرشماری به‌پیش رفت تا آنکه شرکت ملی نفت ایران از انعقاد قرارداد با انی دلسرد شود.
اندکی بعد، شرکت رویال داچ شل پیشنهادی شبیه به این موضوع را در سال 1973 به ایران ارائه داد. اینکه شرکت‌های بزرگ نفتی قصد داشتند ایران را وارد بازار آفریقا کنند ازنظر کارشناسان شرکت ملی نفت یک بازی نگران‌کننده بود، سرانجام ایده حضور ایران در قاره سیاه به موضوع ساخت پالایشگاه در سنگال انجامید که آن‌هم به سرانجام روشنی نرسید.
شرکت ملی نفت ایران از سال 1969 تا سال 1979 حدود 15 پروژه پالایشگاهی مشترک با شرکت‌های بین‌المللی در کشورهای آمریکا، هند، کره جنوبی، آفریقای جنوبی، سنگال، ایتالیا، فرانسه، اتریش، آلمان، فیلیپین، ژاپن و ... را روی میز مذاکره داشت تا از این طریق بتواند صادرات نفت خود را افزایش دهد که اغلب این پروژه‌ها به دلیل اختلافات قیمتی و کارشناسی به سرانجام نرسید
هرچند که در چند پروژه قراردادهایی منعقد شد، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اغلب سهام ایران در این پالایشگاه‌ها فروخته و واگذار شد.
منبع:
خبرگزاری میز نفتاین خبر به صورت اتوماتیک جمع آوری شده است در صورتی که منافاتی با قوانین دارد لطفا از طریق صفحه تماس با ما گزارش دهید.
