ذخیره سازی استراتژیک نفت خام

طرح احداث مخازن استراتژيك ذخيره سازي نفت خام، در جهت افزايش و تثبيت استمرار توليد نفت خام و
جلوگيري از نوسانات روزمره ناشي از مشكلات عملياتي مرتبط با توليد نفت خام به اجرا گذاشته شده است. اين مخازن
در مواقع بحراني بسيار چارهساز هستند و به عنوان پشتيباني كننده و تأمين كننده انرژي كشور عمل ميكنند، ضمن اين
كه وجود اين مخازن ميان توليد، مصرف داخلي، صادرات و انتقال نفت خام به پالايشگاهها تعادل ايجاد ميكند. رفع
مشكلات عملياتي تلمبهخانههاي تقويتي به هنگام ايجاد اشكال در امر بارگيري در اسلكههاي نفتي، ناشي از عوامل
جوي و تأخير در ورود كشتيها، لزوم افزايش ميزان صدور نفت خام در مواقع اضطراري و بدون نياز به كاهش نفت
تخصيصي به پالايشگاهها، كاهش آب و نمك و مواد ناخالص محتوي نفت خام تحويلي به سيستمهاي صادراتي و
پالايشگاههاي نفتي، از جمله عوامل مؤثر در ايجاد و اجراي اين طرح ميباشند.
مخازن ذخيره سازي نفت خام معمولاً به دو صورت فلزي و بتوني اجرا ميشوند. مخازن بتوني در مقايسه با
مخزنهاي فلزي از مزيتهاي فراواني برخوردارند كه از جمله آن ميتوان به برتريهاي ايمني و امنيتي اشاره كرد.
مخزنهاي فلزي را تنها ميتوان در روي زمين و فقط به شكل استوانهاي بنا كرد، حال آن كه در مورد مخزنهاي
بتوني چنين محدوديتهايي وجود ندارد و ميتوان آنها را در هر شرايط جغرافيايي و در اشكال مختلف ساخت. براي
مثال ميشود يك مخزن بتوني را مدفون يا نيمه مدفون، به شكل مدور يا مكعب بنا كرد. به علاوه نگهداري و تعميرات
مخازن بتوني نيز آسانتر و كم هزينهتر از مخازن فلزي است و بالاخره به لحاظ زيست محيطي نيز مخازن بتوني داراي
برتريهايي نسبت به مخازن فلزي هستند و آلودگي كمتري ايجاد ميكند.
همچنين آزمايشها نشان ميدهد كه در زمينه نشت نفت از مخازن بتوني، هيچ مشكلي وجود ندارد. در طرح
كه از سال 1379 آغاز شده است، براي نخستين بار احداث مخازن « احداث مخازن راهبردي ذخيره سازي نفت خام »
بتوني در دستور كار قرار گرفته است. لازم به ذكر است با بهرهبرداري از طرح ذخيرهسازي نفت خام در مخازن بتوني
زيرزميني در استان بوشهر، ايران پس از آمريكا، عربستان سعودي و آفريقاي جنوبي، دارنده چهارمين مخازن استراتژيك
نفت در جهان ميشود.
در مجموع، طرح احداث مخازن استراتژيك ذخيرهسازي نفت خام، در قالب 7 پروژه و در 5 منطقه كشور اجرا ميگردد.
طرح احداث مخازن استراتژيك نفت خام، شامل احداث 17 مخزن فلزي و بتوني به منظور ذخيرهسازي 10 ميليون
بشكه نفت خام در كشور اجرا ميشود. در اين طرح، در مجموع 7 مخزن فلزي با ظرفيت كل 3 ميليون بشكه نفت خام
در مناطق اهواز، بهرگان و سيري و 10 مخزن بتوني با ظرفيت كل 7 ميليون بشكه نفت خام در مناطق اميديه و گوره
احداث ميشود كه 9 ميليون بشكه مربوط به مناطق نفت خيز و يك ميليون بشكه آن مربوط به فلات قاره است.