فرازآوری باگاز

تعریف فرازآوری باگاز :

فرازآوری با گاز (Gas lift) یکی از روش‌های ازدیاد برداشت (افزایش تولید نفت) از میادین نفتی است. در این روش برای بالا آوردن سیال موجود در چاه نفت، تزریق گاز پرفشار درون ستون چاه انجام می‌گیرد.

فرازآوری با گاز با هدف افزایش دبی چاه‌های نفتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش گاز پرفشار به درون سیال موجود در چاه تزریق شده و بدین وسیله دانسیته متوسط و متعاقباً فشار وارد بر ته چاه را کاهش می‌دهد. هدف اصلی در طراحی سیستم فرازآوری با گاز، یافتن دبی بهینه تزریق است. یافتن دبی بهینه از آن جهت اهمیت دارد، که تزریق مقدار اضافی گاز، باعث کاهش تولید و در نتیجه افزایش هزینه می‌گردد.

انواع فراز آوری با گاز:

فراز آوری به روش پیوسته:

در این شیوه گاز با فشار نسبتا بالا از انتهای به سیال داخل چاه تزریق میشود. این گاز تزریقی به گاز بالا آمده از درون سازند میپیوند ودر بالا آوردن سیال به سطح، مشارکت می کند. عملیات فرازآوری از طریق یک یا چند روش زیر انجام می گیرد:

الف- کاهش چگالی سیال و در نتیجه کاهش وزن ستون سیال به این ترتیب اختلاف فشار بین به چاه و مخزن افزایش می یابد.

ب انبساط گاز تزریق شده به این ترتیب گاز مایع مقابل خود را به سمت بالا هل می دهد و باعث کاهش بیش تر وزن ستون سیال می شود. بنابراین اختلاف فشار بین دیواره چاه و مخزن افزایش بیشتری می یابد

ج- جابجایی لختههای مایع توسط جنابهای بزرگ کار که در نقش پیستون عمل میکند

فراز آوری به روش ناپیوسته:

در این نوع فرازآوری با گاز تزریق گاز به داخل چاه در پریودهای زمانی خاص و تا آنجا که ممکن است در پایین ترین نقطه ،چاه در زیرستون مایع که در چاه است تزریق میشود و بدین وسیله ستون مایع به سطح زمین آورده میشود و سپس با ایجاد ستون جدید نفت در چاه مجدداً گاز تزریق می.شود از این نوع فراز آوری با گاز در چاههایی با دبی کم و تولید کم استفاده می شود. از این روش همچنین در فازهای آخری تولید از یک مخزن وقتی که فشار مخزن خیلی کم است استفاده می شود ؛ به علت فشار کم مخزن در این فاز از تولید نمیتوان از روش پیوسته استفاده کرد. همانطوری که میدانید تولید توسط این نوع فرازآوری با گاز از سه مرحله تشکیل یافته است:

مرحله اول مایع از مخزن به درون چاه و از آنجا مستقیماً به داخل لوله مغزی جریان می یابد و در طول این مدت شیر عملیات بسته است و فشار سر چاه (P) بایستی تا حد امکان کم باشد تا سیال راحت تر بتواند از مخزن وارد چاه شود.

مرحله دوم وقتی که به قدر کافی سیال در لوله مغزی جمع شده باشد و یک فشار معینی به شیر عملیاتی وارد شود و در لوله جداری نیز در همین ارتفاع یک فشاری وجود دارد برابر با فشار باز شدن شیره در این صورت شیر باز میشود و گاز وارد لوله مغزی میشود و یک ستون از سیال به سطح زمین رانده میشود.

مرحله سوم وقتی که ستون مایع به سطح زمین ،رسید تمامی شیرها بسته میشوند ؛ جاری شدن سیال از مخزن به داخل چاه زمانی اتفاق میافتد که فشار بالای شیر کمتر از فشار زیر شیر شود بعد از باز شدن مجدد ،شیر یک پریود جدید آغاز میگردد.

مزایا ومعایت فرازآوری با گاز:

مزایا:

انعطاف بالاتری نسبت به دیگر روش ها دارد

قیمت اولیه تجهیزات به کار برده ارزان تر از دیگر روش های فرازآوری هست 

برای چاه های انحرافی نیز مناسب است

تکمیل چاه نسبتا ساده ای دارند 

معایب:

حتما باید گاز وجود داشته باشد

هزینه بالامربوط به کمپرسور

فراز آوری نفت های سنگین با این روش مشکل بوده 

اگر گاز تزریقی خورنده باشد باعث اختلال در انجام فرازآوری میشود 

تجهیزات مورد نیاز برای فراز آوری گاز:

تجهیزات سرچاهی:

تجهیرات سرچاهی به نوع روش فراز آوری با گاز پیوسته یا ناپیوسته بستگی دارد و شامل موارد ذیلاست: گاز برای تزریق :بعضی از مخازن ممکن است دارای چاههایی باشند که بتواند گاز پرفشار مورد نیاز برای سیستم فرازآوری با گار را تامین کند. در چاههایی که چنین تسهیلاتی وجود نداشته باشند. از ایستگاه های تقویت فشار برای تامین فشار مورد نیاز استفاده می شود. سیستم کنترل جریان گاز: اگر برای چاهی فرازآوری با گاز در نظر گرفته شود. باید از کاهنده جریان برای کنترل دبی جریان گار به روش پیوسته استفاده نمود ولی اگر از روش منقطع استفاده شود. باید از کنترل های سیکل زمانی که آنها را کنترل کننده سطحی می نامند. استفاده نمود. همچنین از اوریفیس و یک ثبت کده دو قلمه جریان برای ثبت حجم و فشار گاز تزریقی و سیال تولیدی نیز استفاده میشود

تجهیزات درون چاهی:

تجهیزات درون چاهی و طراحی مناسب آنها نقش مناسبی در روش فرازآوری با گاز دارند. ابتدا باید داده های مربوط به چاه تجزیه و تحلیل شوند و سپس با توجه به آن تجهیزات درون چاهی (لوله مغزی شیرهای فرازآوری و جایگاه قرارگیری این شیرها طراحی شوند.