خبرگزاری میز نفت:
به گزارش میز نفت، هر ساله مراسمی با عنوان «همایش شرکت های برتر ایران» توسط سازمان مدیریت صنعتی – وابسته به وزارت صمت- برگزار می شود تا شرکت های برتر اقتصادی ایران معرفی شوند.
رسم رایج بر این بوده که چند ماه تا برگزاری این همایش، سازمان مدیریت صنعتی با تبلیغات گسترده از شرکت‌ها دعوت می‌کند تا در این رتبه‌بندی حضور یابند. هدف ظاهری، ارزیابی عملکرد و معرفی نمونه‌های موفق بنگاه داری است، اما واقعیت این است که شرکت‌ها بدون پرداخت هزینه، تقریباً امکان حضور و معرفی به عنوان یک شرکت موفق را ندارند.
بر اساس تعرفه ای که این سازمان برای شرکت های اقتصادی از جمله شرکت های نفتی ارسال کرده، هزینه شرکت‌ها برای حضور در این فرآیند از چند صد میلیون تومان آغاز شده و تا بیش از نیم میلیارد تومان می رسد. این مبالغ به عنوان «بسته‌های حمایتی و تبلیغاتی» دریافت می‌شوند، اما نحوه محاسبه و مصرف آن‌ها شفاف نیست.
پس از ثبت‌نام، شرکت‌ها ملزم به ارائه اطلاعات مالی و عملکردی شامل صادرات، واردات و فروش سالانه هستند. این اطلاعات حساس، به نهادی خارج از ساختار مدیریتی شرکت‌ها منتقل می‌شود.
متاسفانه برای بسیاری از شرکت‌ها، حضور در این فهرست به یک ضرورت تبلیغاتی تبدیل شده است، چرا که حذف نام آن‌ها از لیست، به معنای حذف از «ویترین رسمی صنعت» تلقی می‌شود. در نتیجه، این رقابت بیشتر شبیه خرید رتبه و تندیس است تا یک ارزیابی واقعی از عملکرد صنعتی.
همایشی برای درآمدزایی
برگزاری مراسم معرفی «شرکت‌های برتر» به منبع درآمد پر سود برای برگزارکنندگان تبدیل شده است. علاوه بر مراسم اصلی، خدمات تبلیغاتی متنوعی به شرکت‌ها ارائه می‌شود؛ از درج لوگو و مصاحبه اختصاصی تا تبلیغات تلویزیونی و معرفی در بروشورها، هزینه این خدمات بین 162 میلیون تا بیش از 561 میلیون تومان است، بنابراین عملاً رتبه و تندیس قابل خریداری است.
این روند، تمرکز طرح را از هدف اصلی صنعتی منحرف کرده است. وقتی شرکت‌های نفتی برای تأمین مواد اولیه و نقدینگی با مشکل مواجه هستند، پرداخت هزینه‌های سنگین تبلیغاتی نه تنها رقابت‌پذیری را افزایش نمی‌دهد، بلکه نوعی رانت در قالب ارزیابی صنعتی ایجاد می‌کند.
نکته قابل توجه ایت است که شاخص‌های دقیق و وزن هر معیار مانند صادرات، فروش یا دارایی، منتشر نشده و مشخص نیست چه نهادی صحت داده‌ها را بررسی می‌کند. همچنین، گزارشی از نحوه مصرف مبالغ دریافتی وجود ندارد و معلوم نیست آیا این درآمدها در صورت‌های مالی ثبت می‌شوند یا خیر.
فاصله بین عملکرد واقعی و نمایش تبلیغاتی
در حالی که شرکت‌ها نیازمند حمایت واقعی برای تکمیل پروژه‌ها، رفع موانع صادرات و افزایش بهره‌وری انرژی هستند، منابع مالی قابل توجه صرف حضور در این مراسم‌ها می‌شود که تأثیر ملموسی بر عملکرد عملی ندارد. همایش‌ها و تندیس‌ها جایگزین برنامه‌ریزی صنعتی شده‌اند و تبدیل ارزیابی تخصصی به نمایش‌های پرزرق‌وبرق، اعتماد عمومی به نظام مدیریتی را کاهش می‌دهد.
نهایتاً، سازمان برگزارکننده که خود وابسته به دولت است، از شرکت‌های دولتی و خصوصی پول دریافت می‌کند؛ وضعیتی که مصداق واضح تعارض منافع است. این روند باید اصلاح شود، در غیر این صورت، جای رقابت واقعی را پرداخت‌های تبلیغاتی خواهد گرفت و مفهوم «شرکت برتر» بی‌اعتبار می‌شود.
طرح‌هایی مانند انتخاب «صد شرکت برتر ایران» ظاهراً به دنبال معرفی نمونه‌های موفق هستند، اما در واقع تبدیل به مدل تجاری پرسود شده‌اند. شفافیت مالی، استقلال ارزیابان و عدالت در داوری سه اصل اساسی هر ارزیابی صنعتی هستند که در این فرآیند نادیده گرفته شده‌اند.
منبع:
خبرگزاری میز نفتاین خبر به صورت اتوماتیک جمع آوری شده است در صورتی که منافاتی با قوانین دارد لطفا از طریق صفحه تماس با ما گزارش دهید.
