تعریف:
پیش‌بینی عملکرد مخازن هیدروکربنی در صنعت نفت و بهره‌برداری نفت، فرایندی است که با استفاده از روش‌های مختلف، از جمله مدل‌سازی و شبیه‌سازی، تحلیل داده‌ها و تجربیات گذشته، تلاش می‌کند تا عملکرد آینده مخازن هیدروکربنی را پیش‌بینی کند. این پیش‌بینی‌ها به کمک مدل‌سازی مخازن و شبیه‌سازی فرآیندهای بهره‌برداری نفت انجام می‌شود.
برخی از ابزارها و روش‌های استفاده شده در این زمینه عبارتند از:
1. مدل‌های نفت‌شناسی: این مدل‌ها براساس خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مخازن، ویژگی‌های سنگ و هیدروکربن‌ها، توابع تراوایی و حرکت سیالات مخازن را پیش‌بینی می‌کنند.
2. مدل‌های تخمین تولید: این مدل‌ها بر مبنای داده‌های تولید و تغییرات فشار و دما در مخزن، توانایی تخمین تولید نفت و گاز را دارند.
3. شبیه‌سازی عددی: این روش‌ها از معادلات مختلط مخازن به منظور مدل‌سازی جریان سیالات درون مخزن استفاده می‌کنند.
4. روش‌های آماری و داده‌کاوی: از آمار و داده‌کاوی برای تحلیل و پیش‌بینی عملکرد مخازن نفتی استفاده می‌شود.
5. تکنیک‌های ژئوفیزیکی: شامل ازمایشات لرزه‌نگاری و مغناطیسی که برای تصویربرداری و شناخت بهتر ساختار مخزن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع عملکرد مخازن هیدروکربنی :
عملکرد مخازن هیدروکربنی در صنعت نفت شامل عملکرد تولید، تزریق و برداشت سیالات مختلف از مخازن است.
پیش‌بینی عملکرد مخازن به صورت کمی و کیفی انجام می‌شود و شامل پیش‌بینی تولید نفت و گاز، فشار مخزن، تراوایی و تغییر شکل مخزن، قابلیت تزریق و برداشت سیالات، راندمان بهره‌برداری و سایر عوامل مؤثر بر عملکرد مخازن است.
روابط ریاضی:
این روابط و فرمول‌ها بر اساس تئوری‌ها و مدل‌های مختلفی که برای توصیف رفتار مخازن هیدروکربنی و فرآیندهای بهره‌برداری نفت توسعه داده شده است، تعریف شده‌اند:
به عنوان مثال، برای پیش‌بینی تولید نفت و گاز از یک مخزن، از روابط ریاضی و فرمول‌هایی مانند قانون دارسی، قانون بکتمن، قانون جریان دوفازی و غیره استفاده می‌شود. این روابط بر اساس خصوصیات فیزیکی و زمین‌شناسی مخزن، شرایط تولید و فشار مخزن، نحوه تزریق و برداشت سیالات و سایر عوامل مؤثر بر تولید نفت و گاز تعریف شده‌اند.
همچنین، برای پیش‌بینی تغییر شکل مخزن، از روابط ریاضی و فرمول‌هایی مانند قانون هوک، قانون کاستلینگ و غیره استفاده می‌شود. این روابط بر اساس خصوصیات مکانیکی و ژئومکانیکی مخزن، فشار مخزن، تغییرات دما و فشار، نحوه تزریق و برداشت سیالات و سایر عوامل مؤثر بر تغییر شکل مخزن تعریف شده‌اند.
همچنین، برای پیش‌بینی تراوایی مخزن، از روابط ریاضی و فرمول‌هایی مانند قانون دارسی-پوآز، قانون ارشد، قانون تورینگ و غیره استفاده می‌شود. این روابط بر اساس خصوصیات زمین‌شناسی و فیزیکی مخزن، شرایط تولید و فشار مخزن، نحوه تزریق و برداشت سیالات و سایر عوامل مؤثر بر تراوایی مخزن تعریف شده‌اند.
