طرح میدان نفتی زاغه وطرح میدان نفتی کوه موند

طرح ميدان نفتي كوه موند: هدف از اجراي اين طرح، دستيابي به فنآوري روشهاي برداشت نفت سنگين و بسيار
سنگين در مخازن كربناته شكافدار و توليد نفت با تأكيد بر انجام پژوهشهاي كاربردي به منظور انتخاب مناسبترين
روش برداشت نفت سنگين ميباشد. كوه موند، طاقديس عظيم و متقارني است كه طول آن 90 كيلومتر و عرض آن 16
كيلومتر بوده و شيب طبقات در دو دامنه شمالي و جنوبي آن از حدود 17 درجه تجاوز نمينمايد. اين ميدان، در 80
كيلومتري جنوب شرقي بوشهر و در امتداد خليج فارس واقع است. سابقه فعاليتهاي حفاري اكتشافي اين ميدان به بيش
از 6 دهه قبل باز ميگردد. در ميدان كوه موند تا كنون هفت حلقه چاه به منظور ارزيابي مخازن آسماري و بنگستان،
سازندهاي كنگان و دالان، جهرم، ايلام و سروك حفر شده است.
طي سالهاي (SVSL) فاز اول مطالعه ميدان كوه موند با اتمام عمليات لرزه نگاري سه بعدي و لرزه نگاري جانبي
1381 و 1382 وارد مرحله جديدي از مطالعات مخزن شده است. هم اكنون، اطلاعات حاصل از برداشتهاي سه بعدي و
لرزهنگاري جانبي قابل پردازش و تفسير ميباشند. فاز دوم مطالعات مهندسي ميدان كوه موند شامل حفاري مجدد چاه
كوه موند 6 و حفاري يك حلقه چاه جديد جهت تكميل اطلاعات اوليه و مطالعه مهندسي مخزن ميباشد كه طبق
برنامه قرار بود تا پايان سال 1383 به اتمام برسد. در فاز 3، اجراي طرح پايلوت و حفاري حداقل 5 حلقه چاه و نصب
تاسيسات سطحالارضي مدنظر بوده و با استفاده از روشهاي حرارتي بازيافت نفت سنگين، توليد از مخزن آغاز خواهد
شد. در مرحله توليد آزمايشي، توليد از ميدان 1200 بشكه در روز خواهد بود. سپس با استفاده از اطلاعات جمعآوري
شده و مشاهده واكنش مخزن نسبت به روش بهرهبرداري، اقدام به تهيه طرح توسعه نهايي مخزن خواهد شد.
پيشبيني ميشود در طرح توسعه نهايي ميدان، حفاري حداقل 15 حلقه چاه توليدي و تزريقي جهت استفاده از
روشهاي حرارتي مورد نياز باشد كه با نصب تأسيسات سطحالارضي بر روي چاههاي مذكور، توليد نهايي ميدان به
حدود 5 هزار بشكه در روز خواهد رسيد كه با توجه به سنگين بودن نفت، بررسي بازار مصرف آن نيز بايد مدنظر قرار
گيرد. نتايج به دست آمده از تحقيقات حاكي است كه بهترين روش توليد نفت سنگين از اين ميدان، تزريق بخار به چاه
و گرم شدن مخزن 1 است كه در اين روش نفت به صورت سيال از چاه خارج ميشود.
با استفاده از دستگاه مكش تا تير سال 1384 ، روزانه بالغ بر 100 بشكه نفت خام از ميدان نفت سنگين كوه موند
برداشت شده است. از نفت برداشت شده براي انجام مراحل آزمايش و كسب اطلاعات مورد نياز از جمله مشخصات
14 براي API نفت، فشار روزانه چاه و ظرفيت مخزن استفاده ميشود و نتايج بدست آمده تاكنون نشانگر درجه سبكي
١ - haf and paf
بخش نفت
133
نفت اين ميدان است.
طرح ميدان نفتي زاغه: اين ميدان، در جنوب غربي ايران در نزديكي بندر ديلم و در زير يال جنوبي ميدان رگ سفيد
5 در 22 كيلومتر مربع ميباشد. / قرار گرفته كه توسط يك گسل تراست، از اين ميدان جدا ميگردد. ابعاد اين ميدان 5
14 تا / ذخيره نفت خام در جاي مخزن ميدان زاغه، يك ميليارد و 249 ميليون بشكه برآورد شده و درجه سنگيني 6
15/6 از ويژگيهاي نفت اين ميدان است. طرح توسعه ميدان زاغه به منظور دستيابي به فناوري روان سازي نفت اين
منعقد شده است. حفر يك حلقه چاه با عمق 4230 متري « تاتنفت » ميدان اجرا ميشود و قرارداد آن با شركت روسي
در زير سطح دريا از مراحل توسعه اين ميدان است.
سابقه فعاليت حفاري اكتشافي اين ميدان به ارديبهشت 1358 باز ميگردد، كه به دلايل متعدد نظير برخورد
غيرمنتظره با يك لايه پر فشار نفت سنگين در سازند پابده، تشكيل موانعي مانند مواد آسفالتي و شن و ماسه در شير
اصلي و فوقاني و درون لوله مغزي و عدم موفقيت در رفع مانع چاه، توليد از چاه فوق متوقف شده و تا كنون نيز ادامه
داشته است.
طرح مطالعه مهندسي و توسعه ميدان زاغه شامل سه فاز مجزا بوده و قرارداد مرحله اول فاز يك طرح كه شامل
تعمير و تعميق چاه يك زاغه، انجام اقدامات لازم جهت جلوگيري از رسوب واكس و آسفالتين، ارزيابي مجدد ميدان و
واگذار گرديده و مراحل اجرايي آن به زودي آغاز ميگردد. « تاتنفت » بررسي خطوط لوله 8 اينچ ميباشد، به شركت روسي
انجام عمليات مرحله دوم فاز اول كه بطور كلي شامل عمليات لرزه نگاري سه بعدي، حفاري چاه شماره 2 ميدان زاغه و
انتقال نفت خام ميباشد، مشروط به موفقيت عمليات مرحله اول است. بايستي توجه داشت كه فشار بالاي ميدان، وجود
گسل تراست در آن و مخصوصاً تشكيل آسفالتين در مخزن باعث شده است كه ميدان زاغه يكي از ميادين خاص ايران
و جهان باشد. از اين رو، اجراي مراحل مختلف فاز اول طرح، باعث انتقال دانش فني، مخصوصاً در مورد روشهاي
پيشرفته حفاري و نيز روش برخورد با مشكل تشكيل آسفالتين در حين توليد از مخازن نفتي ميگردد. فازهاي دوم و
سوم طرح مطالعه مهندسي و توسعه ميدان زاغه نيز كه به ترتيب شامل توسعه آزمايشي و توسعه نهايي ميدان زاغه
ميباشد، پس از اتمام فاز اول آغاز ميگردند.
روزانه 17 هزار بشكه نفت خام از اين چاه برداشت « زاغه » با تكميل يك حلقه چاه آزمايشي ميدان نفت سنگين
ميشود. فضاي حلقوي اين چاه فشار بسيار زيادي دارد و تكميل چاه ميدان نفت سنگين زاغه تنها در صورت كاهش
فشار فضاي حلقوي آن امكان پذير است.