تکمیل چاه در صنعت نفت به مراحلی اطلاق میشود که به منظور استخراج و بهره‌برداری حداکثری از مخزن نفت و گاز طبیعی انجام میشود. تکمیل چاه می‌تواند به صورت یک گانه، دو گانه و یا سه گانه انجام شود.
- تکمیل چاه یک گانه (Single Completion): در این نوع تکمیل، فقط یک لوله مجرایی (توبینگ) درون چاه قرار می‌گیرد که به منظور استخراج هیدروکربن‌ها از مخزن استفاده میشود. توبینگ در این حالت برای جابجایی هیدروکربن‌ها به سطح زمین و همچنین برای تزریق سوائل به مخزن استفاده میشود.
- تکمیل چاه دو گانه (Dual Completion): در این نوع تکمیل، دو لوله مجرایی (توبینگ) درون چاه قرار می‌گیرند. یکی از توبینگ‌ها برای استخراج هیدروکربن‌ها استفاده میشود و دیگری برای تزریق سوائل به مخزن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع تکمیل برای مخازنی که نیاز به تزریق سوائل دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تکمیل چاه سه گانه (Triple Completion): در این نوع تکمیل، سه لوله مجرایی (توبینگ) درون چاه قرار می‌گیرند. یکی از توبینگ‌ها برای استخراج هیدروکربن‌ها استفاده میشود، دومین توبینگ برای تزریق سوائل به مخزن و سومین توبینگ برای تزریق گاز به مخزن استفاده میشود. این نوع تکمیل برای مخازنی که نیاز به تزریق سوائل و گاز دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نوع تکمیل چاهی که در هر مورد استفاده میشود، بستگی به خصوصیات مخزن نفت و گاز و نیازهای بهره‌برداری دارد.
هر کدام ب چ عامل هایی بستگی دارد ؟
نوع تکمیل چاهی که در هر مورد استفاده میشود، بستگی به چند عامل دارد که عبارتند از:
1. خصوصیات مخزن نفت و گاز: شامل نوع سنگ مخزن، نفوذپذیری، تراوایی، حجم مخزن، فشار مخزن و دما و ... است. این خصوصیات تعیین کننده استفاده از نوع تکمیل چاهی مناسب برای استخراج حداکثری از مخزن هستند.
2. نیازهای بهره‌برداری: شامل نیاز به تزریق سوائل و گاز به مخزن، نیاز به استخراج هیدروکربن‌ها از مخزن و ... است. این نیازها نیز تعیین کننده نوع تکمیل چاهی مناسب هستند.
3. فشار مخزن: در صورتی که فشار مخزن بالا باشد، نوع تکمیل چاهی با توجه به قابلیت تحمل فشار توبینگ و تجهیزات می‌تواند متفاوت باشد.
4. هزینه‌ها و محدودیت‌های مالی: نوع تکمیل چاهی که انتخاب میشود، باید با در نظر گرفتن هزینه‌های لازم برای آن قابلیت اجرا و بهره‌برداری داشته باشد.
با توجه به این عوامل، نوع تکمیل چاهی که در هر مورد استفاده میشود، تعیین میشود.
جنس آن ها از چیست؟
جنس تکمیل چاهی ممکن است شامل مواد مختلفی باشد، از جمله:
1. سیمان: سیمان برای ایجاد مهره‌بندی و ایجاد اتصال محکم بین لوله‌های چاه و دیواره‌های مخزن استفاده میشود.
2. گریس: گریس برای حفاظت و ضد خوردگی قطعات و تجهیزات چاهی استفاده میشود.
3. فرآورده‌های شیمیایی: برخی فرآورده‌های شیمیایی مانند پلیمرها، سورفکتانت‌ها و آنتی‌افومینت‌ها در تکمیل چاهی به منظور بهبود تراوایی و نفوذپذیری مخزن استفاده می‌شوند.
4. لوله‌ها و تجهیزات: لوله‌ها و تجهیزات مختلفی مانند لوله‌های توبینگ، لوله‌های کاسینگ، تجهیزات نصب شده در داخل چاه و ... برای تکمیل چاهی استفاده می‌شوند.
5. سنگ‌های پر کننده: برخی سنگ‌های پر کننده مانند پروپانت (پروپیلن) و سنگ‌های کربناته در تکمیل چاهی به منظور افزایش تراوایی مخزن استفاده می‌شوند.
این فقط برخی از مواد استفاده شده در تکمیل چاهی هستند و ممکن است بسته به شرایط و نیازهای هر مورد، مواد دیگری نیز استفاده شود.
کدام یک از تکمیل چاه یگانه دو گانه سه گانه بهتر هستند؟
با توجه به شرح موجود، نمی‌توان به طور قطعی ادعا کرد کدام یک از روش‌های تکمیل چاه (یگانه، دوگانه، سه‌گانه) بهتر است. این بستگی به شرایط خاص هر چاه و نیازهای خاص آن دارد. برای تعیین روش مناسب، باید عواملی مانند نوع مخزن، فشار سیالات، نوع سنگ مخزن، تراوایی سنگ مخزن و غیره را در نظر گرفت. همچنین، عوامل اقتصادی و فنی نیز در انتخاب روش تکمیل چاه تأثیرگذار هستند. برای انتخاب بهترین روش، بهتر است با متخصصان مربوطه مشورت کنید.
اگر تراوایی بالا باشد از کدام تکمیل چاه استفاده میشود ؟
اگر تراوایی سنگ مخزن بالا باشد، معمولاً از روش تکمیل چاه یگانه استفاده میشود. در این روش، تنها یک لایه از مخزن با استفاده از یک چاه تکمیل میشود. این روش مناسب است که تراوایی سنگ مخزن بالا باشد و نیاز به استفاده از چاه‌های دیگر نباشد. با این حال، همانطور که گفته شد، برای تعیین روش مناسب باید عوامل دیگری مانند نوع مخزن، فشار سیالات و غیره را نیز در نظر گرفت
