روش تزریق گاز به عنوان یکی از روش‌های افزایش برداشت در مخازن نفتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، گاز به صورت فشرده به مخزن تزریق می‌شود تا فشار درون مخزن افزایش یابد و نفت به سمت چاه حرکت کند.
تزریق گاز می‌تواند به چند روش انجام شود، به شرح زیر:
1. تزریق گاز طبیعی: در این روش، گاز طبیعی که در مخازن گازی یا نفتی موجود است، به مخزن نفتی تزریق می‌شود. گاز طبیعی معمولاً شامل متان، اتان، پروپان، بوتان و... است. این روش معمولاً در مخازنی با فشار متوسط و بالا به کار می‌رود.
2. تزریق گاز مایع: در این روش، گاز مایع (مانند گاز پروپان) به صورت فشرده به مخزن تزریق می‌شود. این روش معمولاً در مخازنی با فشار پایین تر به کار می‌رود.
3. تزریق گاز ترکیبی: در این روش، گاز طبیعی و گاز مایع با یکدیگر ترکیب شده و به مخزن تزریق می‌شود. این روش معمولاً در مخازنی با فشار و دمای متوسط به کار می‌رود.
با تزریق گاز، فشار درون مخزن افزایش می‌یابد و این باعث می‌شود که نفت به سمت چاه حرکت کند و برداشت نفت افزایش یابد. همچنین، گاز تزریقی باعث کاهش ویسکوزیته نفت می‌شود و این باعث می‌شود که نفت به راحتی جابجا شود و برداشت آن ساده‌تر شود.
تزریق گاز به عنوان یک روش افزایش برداشت در مخازن نفتی، هزینه‌بر است. برای انجام این روش، نیاز به تجهیزات و فضای کافی برای نگهداری گاز تزریقی و همچنین تزریق گاز به مخزن و نظارت و کنترل بر روی فرایند تزریق دارید.
به علاوه، هزینه تزریق گاز به مخزن به دلیل نیاز به گاز تزریقی و هزینه‌های مربوط به تجهیزات و فضای نگهداری، بسته به شرایط و ویژگی‌های مخزن، می‌تواند بسیار زیاد باشد. همچنین، هزینه‌های مربوط به عملیات پس از تزریق گاز، مانند جمع‌آوری و پالایش گاز تزریقی، نیز باید در نظر گرفته شود.
با این حال، از آنجایی که تزریق گاز به عنوان یکی از روش‌های افزایش برداشت در مخازن نفتی، بهبود قابل توجهی در برداشت نفت به همراه دارد، در صورتی که شرایط اقتصادی برای استفاده از این روش فراهم باشد، می‌تواند به عنوان یک روش موثر و مقرون به صرفه برای افزایش برداشت در مخازن نفتی مورد استفاده قرار گیرد.
تزریق گاز به عنوان روشی برای افزایش برداشت در مخازن نفتی، در همه مخازن نفتی به‌طور یکسان مفید نیست. برای استفاده از این روش، باید شرایطی در مخزن و در محیط اطراف آن فراهم باشد. به عنوان مثال، برای استفاده از روش تزریق گاز، مخزن باید دارای خصوصیاتی باشد که اجازه حرکت گاز تزریقی درون مخزن و جابجایی نفت را فراهم کند.
شرایطی که برای استفاده از روش تزریق گاز در مخازن نفتی لازم است، شامل موارد زیر می‌شود:
1. وجود فضای کافی برای ذخیره‌سازی گاز تزریقی در سطح مخزن.
2. وجود فشار کافی در مخزن برای جابجایی نفت به سمت چاه.
3. ویژگی‌های خاصی از جمله ویسکوزیته، چگالی و اندازه دانه‌های نفت در مخزن که باید توسط متخصصین بررسی شود.
4. عدم وجود ترک‌ها و شکستگی‌ها در مخزن که موجب نشت گاز و کاهش اثربخشی تزریق می‌شوند.
5. میزان نفت موجود در مخزن که باید به اندازه کافی بالا باشد تا افزایش برداشت از طریق تزریق گاز به صرفه باشد.
بنابراین، برای استفاده از روش تزریق گاز در مخازن نفتی، باید شرایط لازم برای این روش در مخزن و در محیط اطراف آن فراهم شده باشد. به همین دلیل، استفاده از این روش در همه مخازن نفتی به صرفه نیست و باید با توجه به ویژگی‌های هر مخزن، سنجیده شود.
در مخازنی که دارای فشار بالا هستند، تزریق گاز ممکن است منجر به کاهش فشار درون مخزن شود و برداشت نفت را کاهش دهد. به همین دلیل، در این نوع مخازن، از روش‌های دیگری برای افزایش برداشت نفت استفاده می‌شود.
علاوه بر این، در مخازنی که خصوصیات نفتی خاصی دارند، مانند ویسکوزیته بالا، تزریق گاز ممکن است بهبود چشمگیری در برداشت نفت ایجاد نکند. در چنین مواردی، از روش‌های دیگری مانند تزریق آب یا تزریق مواد شیمیایی استفاده می‌شود.
از این رو، برای تعیین این که آیا تزریق گاز در یک مخزن نفتی مناسب است یا خیر، باید با توجه به شرایط خاص و ویژگی‌های نفت و مخزن، از جمله فشار، ویسکوزیته، میزان پوستی و میزان فراسنگی نفت، به تحلیل دقیقی پرداخته شود.
روش های تزریق گاز برای ازدیاد برداشت در مخازن نفتی
تزریق گاز به عنوان یکی از روش‌های افزایش برداشت در مخازن نفتی، به چندین روش انجام می‌شود. در ادامه، به برخی از این روش‌ها اشاره می‌شود:
1. تزریق گاز برای بهبود ویژگی‌های نفت: در این روش، گاز تزریقی به مخزن نفتی تزریق می‌شود تا ویژگی‌های نفت را بهبود بخشد. برای مثال، تزریق گاز به مخازن نفتی با ویسکوزیته بالا می‌تواند موجب کاهش ویسکوزیته نفت و افزایش جریان آن شود.
2. تزریق گاز برای تثبیت فشار: در این روش، گاز تزریقی به مخزن تزریق می‌شود تا فشار درون مخزن حفظ شود و برداشت نفت بهبود یابد. این روش بیشتر در مخازنی با فشار پایین به‌کار می‌رود.
3. تزریق گاز برای افزایش تخلیه نفت: در این روش، گاز تزریقی به مخزن تزریق می‌شود تا جریان نفت را به سمت چاه افزایش دهد. این روش بیشتر در مخازنی با ویژگی‌های خاصی مانند خصوصیات نفتی مناسب و فشار متوسط به‌کار می‌رود.
4. تزریق گاز برای جایگزینی نفت: در این روش، گاز تزریقی به مخزن تزریق می‌شود تا نفت را به سمت چاه جایگزین کند. این روش بیشتر در مخازنی با ویژگی‌های خاصی مانند نفتی با ویسکوزیته بالا و فشار پایین به‌کار می‌رود.
