ازدیاد برداشت در صنعت نفت به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که هدف آن افزایش تولید نفت از مخازن نفتی موجود است. در ایران، برای افزایش برداشت نفت از مخازن نفتی از روش‌ها و فناوری‌های مختلف استفاده می‌شود. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
1. تزریق آب: در روش تزریق آب، آب به مخزن تزریق می‌شود تا فشار داخل مخزن افزایش یابد و نفت را به سمت چاه تولیدی سوق دهد. این روش به عنوان روش اولیه ازدیاد برداشت در بخش بیشتری از میدان‌های نفتی ایران استفاده می‌شود.
2. تزریق گاز: در روش تزریق گاز، گاز به مخزن تزریق می‌شود تا فشار داخل مخزن افزایش یابد و نفت را به سمت چاه تولیدی سوق دهد. این روش به عنوان روش دومی در برخی از میدان‌های نفتی ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. تزریق گاز طبیعی مبرد: در این روش، گاز طبیعی مبرد به مخزن تزریق می‌شود تا دمای نفت را کاهش داده و ویسکوزیته نفت را کاهش دهد. این امر باعث افزایش جریان نفت و افزایش برداشت آن می‌شود.
4. تزریق مواد شیمیایی: در برخی موارد، مواد شیمیایی مانند پلیمرها و سورفکتانت‌ها به مخزن تزریق می‌شوند تا خواص نفت و مخازن را تغییر داده و برداشت را افزایش دهند.
5. تکنیک‌های تزریق گرما: در برخی مخازن نفتی، از تکنیک‌های تزریق گرما مانند تزریق بخار آب یا تزریق حرارت مستقیم به مخزن استفاده می‌شود. این روش‌ها باعث کاهش ویسکوزیته نفت و افزایش جریان آن می‌شوند.
6. تکنیک‌های تزریق مکانیکی: در برخی موارد، از تکنیک‌های تزریق مکانیکی مانند تزریق انفجاری، تزریق مخزنی و تزریق ضربه‌ای استفاده می‌شود. این روش‌ها باعث شکستن سنگ‌های مخزن و افزایش نفوذپذیری آنها می‌شوند. همچنین، در ایران برای ازدیاد برداشت نفت از مخازن، تکنیک‌های بهره‌برداری از مخازن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک‌ها عبارتند از:
7. حفاری افقی: در این روش، به جای حفاری عمودی، چاه‌های افقی حفاری می‌شوند که این امر باعث افزایش مساحت تماس چاه با مخزن و افزایش برداشت نفت می‌شود.
8. تجدید نظر در طراحی چاه: با استفاده از روش‌های بهینه‌سازی طراحی چاه، می‌توان بهبود در برداشت نفت را داشت. این شامل بهینه‌سازی طول چاه، موقعیت چاه در مخزن و تعیین بهترین نقطه برداشت است.
9. بهبود فرآیند بازیافت آب: در فرآیند استخراج نفت، آب همراه با نفت استخراج می‌شود. بهبود فرآیند بازیافت آب و کاهش میزان آب مصرفی می‌تواند منجر به افزایش برداشت نفت شود.
10. بهره‌برداری بهینه از تجهیزات: استفاده از تجهیزات پیشرفته و بهینه در فرآیند استخراج نفت، می‌تواند عملکرد بهره‌برداری را بهبود بخشد و برداشت نفت را افزایش دهد.
11. بهره‌برداری از فناوری‌های نوین: استفاده از فناوری‌های نوین مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل داده‌ها در صنعت نفت، می‌تواند بهبود قابل توجهی در بهره‌برداری و ازدیاد برداشت نفت ایجاد کند.
مهم است بدانید که استفاده از هر یک از روش‌ها و تکنیک‌های فوق ممکن است بسته به شرایط مخزن، نوع نفت و سایر عوامل متغیر متفاوت باشد. علاوه بر این، تصمیم‌گیری درباره استفاده از هر یک از این روش‌ها نیازمند بررسی دقیق و تحلیل جامع اطلاعات مربوطه است.
