کنترل ماسه در بهره برداری نفت چه زمانی انجام میشود؟
کنترل ماسه در بهرهبرداری نفت در کف دریا معمولاً در مرحله حفاری و تولید چاهها انجام میشود. ماسه یکی از رسوباتی است که به صورت ذرات کوچک در سیالات حفاری و نفت وارد میشود و میتواند بهرهبرداری و عملکرد چاه را تحت تأثیر قرار دهد.
در مرحله حفاری، کنترل ماسه به منظور جلوگیری از گودالزنی و لغزش دستگاه حفاری و تجهیزات مربوطه انجام میشود. روشهای متداول کنترل ماسه در این مرحله شامل استفاده از سیستمهای کنترل پمپاژ سیالات حفاری، استفاده از دستگاههای دشوارکننده، استفاده از افزودنیها و کیمیاییها برای تثبیت ماسه و مشکلسازهای مرتبط با ماسه میشود.
همچنین، در مرحله تولید چاههای نفتی، کنترل ماسه برای جلوگیری از گرفتگی و خرابی تجهیزات تزریق و برداشت و همچنین جلوگیری از انسداد لولهکشی انجام میشود. روشهای مختلفی برای کنترل ماسه در این مرحله وجود دارد، از جمله استفاده از فیلترها و سیستمهای جدا سازی ماسه، استفاده از دستگاهها و تجهیزات خاص برای شستشو و حذف ماسه از لولهکشی، و استفاده از تزریق سیالات شستشوی مخصوص برای جلوگیری از انسداد لولهکشی.
مهم است که کنترل ماسه به صورت مداوم و پیوسته در طول فرآیند بهرهبرداری از نفت در نظر گرفته شود. نظارت مداوم بر شرایط ماسهزایی و اعمال روشهای مناسب برای جلوگیری و کنترل ماسه میتواند به بهرهبرداری موفقیت آمیز از چاههای نفتی در کف دریا کمک کند.
ضمناً، هزینههای مرتبط با کنترل ماسه نیز باید در محاسبه هزینههای بهرهبرداری در نظر گرفته شوند. این شامل هزینههای مواد مصرفی، تجهیزات کنترل ماسه، نیروی انسانی و هزینههای نگهداری و تعمیرات است.
کنترل ماسه در بهره برداری نفت به چه روشهایی انجام میشود؟
کنترل ماسه در بهرهبرداری نفت از روشهای مختلفی استفاده میکند تا جلوگیری از ورود و انباشت ماسه در سیستمهای حفاری و تولید چاهها و لولهکشی. برخی از روشهای رایج کنترل ماسه عبارتاند از:
1. سیستمهای کنترل پمپاژ: این سیستمها برای جلوگیری از ورود ماسه به سیستمهای حفاری و لولهکشی به کار میروند. از جمله روشهای مورد استفاده در این سیستمها میتوان به استفاده از پمپهای بهینه سازی شده و سیستمهای فیلتراسیون مکانیکی برای جداسازی ماسه اشاره کرد.
2. استفاده از دستگاههای دشوارکننده: دستگاههای دشوارکننده برای شوک و لرزش ماسه در سیستمهای حفاری استفاده میشوند. این دستگاهها به وسیله ارسال امواج فرکانس بالا به سیستم، ماسه را در حرکت قرار داده و به جداسازی آن و گرفتگی آن در سیستم اجازه نمیدهند.
3. استفاده از افزودنیها و کیمیاییها: برخی از مواد افزودنی و کیمیاییها همچنین میتوانند برای کنترل ماسه در بهرهبرداری نفت مورد استفاده قرار گیرند. این مواد میتوانند خواصی داشته باشند که ماسه را به صورت ژلهای تودهای تثبیت کنند و از جمع شدن و تخلیه آن در سیستمها جلوگیری کنند.
4. سیستمهای جداسازی مکانیکی: استفاده از فیلترها و سیستمهای جدا سازی مکانیکی میتواند برای جداسازی ماسه از سیالات حفاری و نفت مورد استفاده قرار گیرد. این سیستمها عمدتاً بر اساس اختلاف اندازه ذرات و استفاده از شبکهها و ممبرانهای مختلف که قادر به حفظ ذرات ماسه میباشد، عمل میکنند.
5. استفاده از تزریق سیالات شستشوی مخصوص: از طریق تزریق سیالات شستشوی خاص، میتوان ماسه را از سیستمهای لولهکشی و چاهها شستشو کرده و جدا کرد. این سیالات شستشوی معمولاً شامل مواد شیمیایی خاص هستند که قابلیت حل کردن و حذف ماسه را دارند.
مهم است که در این فرآیندها، به عواملی مانند شرایط زمینشناسی، نوع ماسه، استانداردها و مقررات محلی، و توصیههای تولید کنندگان تجهیزات توجه شود. همچنین، نظارت مداوم و استفاده از روشهای اصلاحی در صورت لزوم میتواند در جلوگیری از مشکلات مربوط به ماسه مؤثر باشد.
کنترل ماسه در بهره برداری نفت اگر انجامنشود چه مشکلاتی به بار میآورد؟
عدم کنترل ماسه در بهرهبرداری نفت میتواند منجر به برخی مشکلات جدی شود. در زیر به برخی از این مشکلات اشاره میکنم:
1. گرفتگی و مسدود شدن لولهکشی: ماسه میتواند وارد لولهکشی چاهها و خطوط انتقال نفت شود و باعث گرفتگی و مسدود شدن آنها شود. این امر میتواند منجر به کاهش جریان نفت، افزایش فشار و حتی توقف کامل عملیات بهرهبرداری شود.
2. کاهش عملکرد چاهها: ورود ماسه به داخل چاههای نفتی باعث میشود که قدرت جریان سیالات نفتی کاهش یابد و از طریق حفرههای ماسهای نفت به طور ناکارآمد جریان پیدا کند. این موضوع باعث کاهش عملکرد چاه، کاهش تولید نفت و در نتیجه کاهش درآمد میشود.
3. خرابی تجهیزات و سیستمها: ماسه میتواند در سیستمهای حفاری و تولید نفت انباشته شده و باعث خرابی و فعال نبودن تجهیزات شود. ورود ماسه به داخل پمپها، موتورها، شیرها و تجهیزات دیگر میتواند باعث سایش و خرابی آنها شود و در نتیجه هزینههای تعمیر و تعویض بالایی برای شرکت بهرهبرداری ایجاد کند.
4. افزایش هزینهها و کاهش بهره وری: مشکلات مربوط به ماسه منجر به افزایش هزینههای عملیاتی میشوند. تأخیرها در عملیات بهرهبرداری، کاهش تولید نفت، نیاز به تعمیرات و تعویض تجهیزات، هزینههای ایمنی و محیط زیست و دیگر هزینهها میتوانند بهرهبرداری هزینهبر و کاهش بهرهوری را ایجاد کنند.
5. خطرات ایمنی: ماسه میتواند باعث ایجاد خطرات ایمنی در بهرهبرداری نفت شود. برخی از مشکلات مربوط به ماسه شامل قلل و گرفتگی دستگاههای حفاری، تخریب تجهیزات، خمیدگی چابکی، سانحه آبگیری و حفرههای ماسهای است که میتوانند به صورت ناگهانی اتفاق بیافتند و باعث آسیب به تجهیزات و بالا رفتن خطرات برای کارکنان شود.
بنابراین، کنترل ماسه در بهرهبرداری نفت بسیار مهم است، زیرا تأثیر بزرگی بر عملکرد، ایمنی، بهره وری و هزینههای بهرهبرداری دارد. این کنترل میتواند با استفاده از روشهای مناسب از جمله تزریق سیالات شستشو، استفاده از فیلترها، سیستمهای جداسازی ماسه و استفاده از افزودنیها و کیمیاییها انجام شود.